Ambitie

Bij de vorige begroting is een belangrijke stap gezet om meer grip te krijgen op het toekomstig beheer van onze ouder wordende stad. Hiervoor is extra geld nodig. De komende jaren wordt daarom elk jaar extra geld beschikbaar gesteld binnen de gemeentebegroting. Zoals bij de vorige begroting afgesproken, wordt op dit moment door een externe partij nog eens goed gekeken of het benodigde geld goed berekend is. De uitkomsten van dit onderzoek worden meegenomen in het nieuwe Strategisch assetmanagementplan (SAMP), dat we begin 2026 richting raad willen sturen.

In deze begroting wordt het vorig jaar opgestelde programma voor groot onderhoud en vervangingen voor het eerst bijgesteld. Hierbij geldt dat voor vervangingsinvesteringen sinds vorig jaar wordt geleend. De vervangingskosten van bijvoorbeeld een brug worden daarom niet meer in één keer afbetaald, maar gespreid over de hele levensduur.

Een belangrijk onderdeel van het programma voor groot onderhoud en vervangingen is het asfaltonderhoud. We krijgen namelijk steeds meer zicht op de staat van het asfalt, welk onderhoud de komende jaren nodig is en wat de toekomstige beheerkosten zijn. Bij deze begroting zorgen we dat in de rest van deze raadsperiode genoeg geld is voor groot onderhoud van de Gooimeerdijk. Voor het asfalt in de rest van de stad moeten we voor nu volstaan met tijdelijke reparaties. Richting toekomst zal naar verwachting meer geld nodig zijn om het ouder wordende asfalt goed te kunnen blijven beheren. Dit nemen we mee in de actualisatie van het SAMP.

Uitdagingen en kansen voor het groenonderhoud

De rijkdom aan groen is een van de grote krachten van Almere. Door klimaatverandering wordt voldoende groen en stimuleren van de biodiversiteit alleen maar belangrijker. Zowel bij het beheer als de ontwikkeling van de stad blijven we daarom zoeken naar mogelijkheden om meer ruimte te geven voor bomen, hitteplekken aan te pakken en het aanwezige groen te versterken. Dit doen we onder andere met het extra geld dat hiervoor aan het begin van deze raadsperiode is vrijgemaakt.

Hier staat tegenover dat er moet worden bezuinigd binnen de begroting, waarschijnlijk ook op het groenonderhoud. Sommige voorgestelde bezuinigingen bieden kans om de stad nog groener te maken. Tegelijkertijd zal met minder geld op een minder hoog niveau kunnen worden beheerd, waardoor groen dat duurder in het onderhoud is soms moet verdwijnen en bijvoorbeeld woekerkruid minder goed kan worden aangepakt. En met minder beheergeld blijft natuurlijk ook minder ruimte over om in extra groen te investeren. Dit maakt het een enorme uitdaging om een goede balans te vinden tussen het beperken van de beheerkosten en het toch benutten van kansen om verder te vergroenen.

Een toekomstbestendige ontwikkeling van de stad

In financieel moeilijke tijden zoals deze kan het voorkomen dat tegelijkertijd wordt bezuinigd op het beheer van de bestaande stad én wordt geïnvesteerd in aantrekkelijke ontwikkelgebieden. Die investeringen zijn niet meer dan logisch. Om nieuwe woningen te kunnen verkopen, helpt een aantrekkelijke openbare ruimte nu eenmaal. Tegelijkertijd is het moeilijk uitleggen dat aan de ene kant bruggen worden verwijderd en aan de andere kant juist in veelvoud worden aangelegd. Of dat aan de ene kant asfaltwegen steeds minder goed begaanbaar zijn en aan de andere kant mooie, gloednieuwe bestrating wordt aangelegd die in het latere beheer moeilijk te betalen zal zijn.

Het is dan ook zaak om hier goed naar te blijven kijken. Bij de ontwikkelplannen voor de stad moet stevig blijven worden getoetst op hoe de openbare ruimte later goed en betaalbaar beheerd kan worden. Hierbij willen we toewerken naar een beperkte set aan standaard opties voor de inrichting van de openbare ruimte. Waar mogelijk wordt de impact van gebiedsontwikkelingen op de toekomstige beheerkosten nadrukkelijker betrokken bij de politieke besluitvorming. Alleen zo kunnen we ervoor zorgen dat wat nu zo prachtig wordt aangelegd er ook in de toekomst nog mooi bij kan liggen.

Van afval naar grondstof

In 2025 continueren we de inzet op het beter scheiden van het resterend afval, met als doel te komen tot meer hergebruik. Daarbij wordt in eerste instantie vooral ingezet op het kwalitatief en kwantitatief beter inzamelen van het gft-afval. Daarvoor wordt gewerkt met afvalcoaches, data-analyse, betere voorlichting, de inzet van rode- en gele advieskaarten en handhaving. Al deze acties moeten ertoe leiden dat de hoeveelheid fijn huishoudelijk afval in 2025 met tenminste 2% per inwoner daalt.
Vaak kunnen we veel dingen die in ons grof afval zitten nog repareren of uit elkaar halen om te gebruiken als grondstof voor iets anders. We proberen dit te doen door in te zetten op meer hergebruik en hoogwaardiger recycling. In 2025 gaan we de recyclingperrons doorontwikkelen naar milieustraten door ze in samenwerking met lokale partners te voorzien van een zogenaamd 'hergebruikperron'. Hiervoor is in 2024 een succesvolle pilot gedaan in Almere Buiten. Ook zijn we voornemens producten die nu nog worden verbrand (bijvoorbeeld bankstellen en meubilair) te demonteren naar waardevolle reststromen en indien mogelijk ze te repareren. Om het hergebruik zoveel mogelijk te bevorderen, onderzoeken we nieuwe mogelijkheden voor het aan huis ophalen van grof huishoudelijk afval in te voeren. Hierbij is de gescheiden inzameling van stromen het uitgangspunt.

Van dergelijke maatregelen gaat eveneens een dempend effect op de afvalstoffenheffing uit. Deze laatste wordt in het kader van het bezuinigingsvraagstuk meer kostendekkend, waarbij het verschil in tariefstelling tussen een- en meerpersoonshuishoudens in stand blijft.

Afronding nieuw afvalinzamelingssysteem

In 2024 is de laagbouw van Almere aangesloten op het nieuwe inzamelsysteem, waarbij inwoners hun plastic, metaal en drankverpakkingen niet meer apart hoeven aan te bieden. Dit mag bij het restafval en wordt dan later door een machine van elkaar gescheiden. Dit maakt het voor de inwoners makkelijker.   

In 2025 wordt de hoogbouw van Almere verder op dit systeem aangesloten en wordt een aanvang gemaakt met (ver)nieuwde grondstofstraatjes, waar inwoners van de hoogbouw verschillende afvalsoorten kunnen aanbieden. In de loop van 2026 wordt dit afgerond. Ook het Ondergronds Afvaltransportsysteem (OAT) wordt in 2025 aangesloten op de gecombineerde inzameling van restafval en plastic verpakkingen, metalen verpakkingen en drankpakken (pmd)

We werken aan een schoon en opgeruimd Almere

Ook in 2025 zetten we in op het verder tegengaan van afvaldumpingen via onze ‘Aanpak afvaldumpingen’. We voeren sinds 2022 pilots uit in de stad met als doel een schoon Almere en minder afvaldumpingen. Voorbeelden hiervan zijn: het adopteren van een (ondergrondse) containerplek, informerende borden met handelingsperspectief, locatiegerichte aanpak hotspots en een aanpak nieuwbouw.

Doelstellingen bij dit programma

• Eind 2025 hebben we volledig in beeld wat de staat is van het asfalt in Almere en welke stukken als eerste aan groot onderhoud toe zijn.
• Aan de hand van de uitvoeringsagenda klimaatadaptatie hebben we in beeld wat de grootste hittestressplekken in Almere zijn en hoe we die gaan aanpakken.
• We hebben in beeld wat de effecten van de bezuinigingen zijn op de openbare ruimte.
• We bieden het bomenkader in 2025 aan de raad aan, waarin we een strategie hebben hoe we de stad verder gaan vergroenen.