Ambitie

Het transformatieplan jeugd moet een antwoord geven op de vraag hoe grip te krijgen op de alsmaar toenemende kosten voor jeugdzorg en deze om te buigen naar een bezuiniging van uiteindelijk € 17 miljoen in 2027.
De basis voor het Almeerse transformatieplan is de Landelijke Hervormingsagenda Jeugd.  De hervormingsagenda bevat een pakket aan afspraken met als doel de jeugdhulp te verbeteren en financieel gezond te maken. Om deze doelen te behalen moeten gemeenten op 3 gebieden actie ondernemen:

• Formeren van stevige lokale teams
• Ander schaalniveau voor specialistische jeugdhulp (verplichte regiovorming)
• Afbouw van residentieel verblijf.

Om uitvoering te geven aan het Almeerse transformatieplan (met daarin de doelen van de hervormingsagenda) is een programma gemaakt met daarin 5 ontwikkellijnen. Aan dit programma werken we opgavegericht.

Jeugdhulp zonder verblijf

Ontwikkellijn 1: realiseren nieuwe contracten
Per 1 januari 2025 hebben we nieuwe contracten voor de lokale jeugdhulp. Hierin is veel aandacht voor het collectieveren van het hulpaanbod, het organiseren van lokale ambulante intensieve gezinsinterventies en het organiseren van jeugdhulp op school.

Ontwikkellijn 2: Stevige lokale teams
In 2024 zijn wij reeds gestart met het ontwikkelen van stevige lokale teams. Dit doen wij als onderdeel van een 0-100 wijkaanpak. Met onze lokale toegang (JGZ) zijn er gesprekken geweest om te komen tot uitgangspunten waar de teams aan moeten voldoen. De Stevige lokale teams zijn een essentiële bouwsteen om te komen tot een afbuiging van de jeugdhulp en het realiseren van grip op de jeugdzorg. Wij werken toe naar een besluit waarbij de teams niet alleen toegang tot jeugdhulp en regie bieden maar ook zelf hands on hulp kunnen bieden aan gezinnen.

Ontwikkellijn 3: Versterken gemeentelijk deel van de uitvoering
De basis op orde! We werken aan dashboards maken de werkprocessen up to date, professionaliseren de interne samenwerking gericht op het adequaat kunnen sturen op de contracten en de afspraken.

Ontwikkellijn 5: Financiële maatregelen
Voor de producten begeleiding en JGGZ werken we aan een collectievering van het aanbod. Individuele trajecten worden zoveel als mogelijk omgebogen naar groepsactiviteiten. Naast een te verwachten financieel voordeel past deze beweging bij het steeds dringender wordende personeelstekort en de daardoor oplopende wachtlijsten.
Daarnaast onderzoeken we met de partners in het voorveld (denk aan jongerenwerk) welke rol zij kunnen spelen in het afbuigen van de vraag om jeugdhulp. Hiervoor wordt een businesscase gemaakt.

Jeugdhulp met verblijf (Regionaal)

Ontwikkellijn 1: realiseren nieuwe contracten
Per 1 januari 2025 zijn er nieuwe contracten voor regionale jeugdhulp. De nieuwe contracten maar ook de producten die zijn ingekocht zijn erop gericht om verblijf binnen een residentiële setting te voorkomen. Naast het realiseren van de nieuwe contracten is ook een regionaal beheersplan gemaakt waarin wordt beschreven hoe wordt voorkomen dat er kinderen geplaatst worden in residentiële voorzieningen en, wanneer dit niet voorkomen kan worden, een plaatsing zo kort mogelijk duurt.

Ontwikkellijn 2: Regionale ondersteuningsstructuur RET/TAS
Belangrijk onderdeel van het regionale beheersplan is het Stevige lokale team als regievoerder bij kinderen binnen een residentiële setting. Wanneer een situatie dermate complex wordt kan door het lokale team opgeschaald worden naar RegionaleExpertiseTeam/ TeamAnderS. Om de effectiviteit van het RET/TAS vast te stellen wordt momenteel een businesscase gemaakt.  

Ontwikkellijn 4: Versterken regionale samenwerking
In lijn met de hervormingsagenda zetten wij in op het verstevigen van de regionale samenwerking en in het verlengde daarvan de aankoopcentrale. Vanuit de aankoopcentrale vindt sturing plaats op de regionale contracten. Binnen de regio wordt gewerkt aan de governance.

Ontwikkellijn 5: Financiële maatregelen
We werken aan het voorkomen van instroom en aan de door- en uitstroom van jongeren in de jeugdhulp.
Het voorkomen van instroom doen we met behulp van het RET/TAS en door het lokaal en regionaal beschikbaar hebben van intensieve ambulante gezinsinterventies.
Doorstroom organiseren we door met behulp van regie sneller af te schalen naar een lichtere vorm van zorg, bijvoorbeeld van behandeld wonen naar begeleid wonen. Tot slot wordt ingezet op uitstroom. Krapte op de woningmarkt treft ook jongeren die toe zijn aan de volgende stap na de jeugdzorg, zij verblijven nu onnodig lang op een residentiële jeugdzorgplek.

De aanpak huiselijk geweld gaat over voorkomen en duurzaam stoppen van huiselijk geweld en kindermishandeling

Dit met aandacht voor enkele specifieke doelgroepen, zoals slachtoffers van mensenhandel, slachtoffers van femicide, ouderen en kinderen bij complexe echtscheidingsproblematiek van ouders. Dit hebben we ook zo beschreven in de nieuwe Regiovisie Aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling, waarover begin 2024 met de raad gesproken is. We zetten hierbij in op zowel het helpen van de slachtoffers als op de plegers, hiervoor is bijvoorbeeld de plegergroep die we in 2025 continueren. Bij de nieuwe regiovisie horen ook regionale middelen, over de inzet hiervan besluiten we nog in 2024. In 2024 hebben we in Almere een lokaal addendum op de samenwerkingsafspraken vastgesteld en stellen we een lokale uitvoeringsagenda op. In 2025 gaan we aan de slag met de uitvoering van de plannen die we daarin vaststellen.

We zetten in op de meest passende hulp in de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling

Dit gaan we onder andere doen door gebruik te maken van gezinsprofielen. Op basis van het profiel van een gezin kunnen we onderbouwd de meest passende (effectieve!) hulp in de gezinssituatie bepalen. Door meer passende hulp te bieden, bijvoorbeeld bij problematiek door een moeilijke scheiding juist te werken aan de problematiek bij de ouders, willen we voorkomen dat er dure en maar vooral vaak niet passende jeugdhulp ingezet moet worden. De gehele aanpak moet ook wijkgericht gaan landen. Daar gaan we in 2025 mee aan de slag.

Doelstellingen bij dit programma

• Wij geven uitvoering aan het Almeerse transformatieplan jeugd volgens de 5 ontwikkel lijnen, met als doel de kwaliteit te verbeteren en de jeugdhulp financieel gezond te maken.