We willen de eerste energieneutrale grote stad van Nederland worden
De energietransitie is een opgave voor de lange termijn. De komende decennia moet de overstap plaatsvinden naar een duurzamere energievoorziening. Vanwege deze ambitie, de wereldwijde klimaatcrisis en de beperkingen vanwege netcongestie, stellen we daarom geen bezuinigingen voor op milieu en klimaat, energie(armoede) en de omgevingsdienst. We willen juist versnellen en daarbij inwoners, energiecoöperaties en ondernemers betrekken. We gaan in 2025 bijvoorbeeld een onderzoek uitzetten naar mogelijkheden voor de opzet van een energiebedrijf, om duurzame, veilige en betrouwbare warmte en energie te leveren.
We zetten vol in op isolatie
Vanwege netcongestie, nog niet gereed zijnde wetgeving en twijfels over de betaalbaarheid van de warmtetransitie is er onzekerheid over het op korte termijn van het gas halen van huizen. Daarom zetten we als Almere nu in op versneld isoleren en verduurzamen. Dit heeft namelijk altijd een positief effect, zowel voor de inwoner als voor het verminderen van uitstoot. Energie die niet gebruikt wordt, hoeven we tenslotte niet op te wekken. Een goed geïsoleerde woningvoorraad biedt een sterke uitgangspositie voor het verdere verloop van de warmtetransitie. Daarom gaan we in 2025 een Almeers isolatieprogramma maken. Hierin geven we aan met welke doelgroepen we aan de slag gaan en waarom. Vanuit de huidige kleinschalige pilots met isolatie leren we wat er qua financiën, inzet, begeleiding en instrumenten nodig is voor een grootschalige aanpak. Om van kleine maatregelen te versnellen en op te schalen, doen we een financieel voorstel in deze begroting om een bestemmingsreserve in te stellen: de bestemmingsreserve Versnellen energietransitie.
De ontvangen subsidie uit het Volkshuisvestingsfonds zetten we meerjarig in op grootschalig isoleren van woningen in de binnenring van Almere Haven. Om dit geld uit te kunnen geven, moeten we zelf ook geld inleggen, de zogenaamde cofinanciering. In 2025 gaan we een voorstel maken om de cofinanciering hiervoor te regelen.
We gaan door met het helpen van Almeerse mkb’ers met energiebesparing
Eerder hebben we hiervoor een succesvolle pilot uitgevoerd en in 2024 zijn we hier breder in Almere mee aan de slag gegaan. Dit loopt ook in 2025 nog door. In totaal helpen we ongeveer 450 mkb’ers met maatwerk verduurzamingsmaatregelen. Dit kunnen bijvoorbeeld kleine energiebesparende maatregelen of zonnepanelen zijn, afhankelijk van wat er nodig is en wat de ondernemers kiezen.
De overbelasting van het energienetwerk is een knelpunt
Deze overbelasting noemen we ook wel netcongestie. Het stroomnetwerk zit simpelweg te vol. Dit maakt dat we geen bedrijven en/of voorzieningen meer kunnen aansluiten op het stroomnetwerk. Almere is daarmee een van de steden die het hardst geraakt wordt door deze problematiek. Naar verwachting zal het tot 2029 duren voordat het stroomnetwerk zo is aangepast dat er weer ruimte ontstaat. Ondertussen proberen we de gevolgen te beperken. Zo zijn er in Flevoland twee bedrijventerreinen als ‘energy hubs’ aangemerkt door de netbeheerders, waarvan één De Vaart in Almere is. Zo’n initiatief zal bedrijven helpen om energie te delen en efficiënter gebruik te maken van de capaciteit op het stroomnetwerk. Zelf zetten we een dergelijk initiatief op bedrijventerrein Stichtsekant ook voort. Dit initiatief komt vanuit de ondernemers zelf die samenwerken op dit gebied. Daarnaast kijken we ook naar maatregelen voor de woningbouw, bijvoorbeeld; netbewuste nieuwbouwwoningen en een zogenaamde 'balanswijk'.
We werken samen met partners en pakken kansen voor verduurzaming
De verduurzaming van de gebouwde omgeving is een opgave die de gemeente Almere niet alleen kan uitvoeren. Naast afspraken met vastgoedeigenaren die verantwoordelijk zijn voor verduurzaming van de gebouwen (woningen, bedrijfs- en maatschappelijk vastgoed), maakt de gemeente ook afspraken met partners die verantwoordelijk zijn voor de levering van warmte, elektriciteit en koeling.
Een belangrijke samenwerkingsovereenkomst is voor het onderzoek en de ontwikkeling van bronnen voor het bestaande warmtenet in Almere. Dit gaat bijvoorbeeld om het gezamenlijk onderzoek doen naar de geschiktheid van de bodem voor aardwarmte. Het warmtenet is aangesloten op de “Diemencentrale” welke op dit moment nog wordt voorzien van gasgestookte warmte. Door samen te werken met partijen als gemeenten, provincies en warmtebedrijf Vattenfall wordt de verduurzaming van ons warmtenet mogelijk.
We gaan door met de aanpak sanering asbestdaken
Dit doen we met een subsidieregeling en een collectieve aanpak voor het saneren van asbestdaken op woningen. Het doel is om deze daken ook meteen te verduurzamen als het asbest gesaneerd is, door te isoleren en waar gewenst kunnen de woningeigenaren ook zonnepanelen laten plaatsen. In Almere gaat het in totaal om zo’n 100 asbestdaken op woningen. In Almere bevinden zich daarnaast ongeveer 1000 kleine daken zoals schuurtjes en carports die asbest bevatten. Hiervoor wordt dit jaar een aparte aanpak uitgewerkt met het doel de inwoner en de gemeente maximaal te ontzorgen. In 2025 starten we met het saneren van deze kleine asbestdaken.
We werken aan schone lucht voor onze inwoners
Hiervoor hebben we ons aangesloten bij het ‘Schone Lucht Akkoord’ in 2020. Dit doen we om de klimaatdoelstellingen te behalen en te zorgen dat de lucht die we inademen gezond is en blijft. We willen vervuilende stoffen in de lucht verminderen. We werken aan de onderwerpen: participatie en monitoring, mobiliteit, mobiele werktuigen, houtstook en hooggevoelige groepen.
Doelstellingen bij dit programma:
- 450 mkb’s hebben advies gehad en zijn geholpen met energiebesparende maatregelen.
- We maken een voorstel voor de cofinanciering voor het Volkshuisvestingsfonds.
- We evalueren de pilots voor kleinschalige isolatiemaatregelen en gebruiken de ervaringen voor de aanpak van de grootschalige maatregelen.
- We werken aan de opzet van gemeentelijk isolatieprogramma.
- De aanpak sanering van 1000 asbestdaken en 1.000 kleine schuurdaken start in 2025.