Ambitie

In 2025 geven wij verder uitvoering aan het Beleidskader Inburgering 2021-2025, waarbij wij extra aandacht besteden aan een evaluatie van het Almeerse inburgeringsaanbod en de ervaring van inburgeraars. Het beleidskader loopt tot en met 2025. Het nieuwe beleidskader inburgering volgt uit de integrale vluchtelingenaanpak voor in ieder geval (1) asielopvang, (2) Oekraïense ontheemden en (3) inburgeraars. Dit doen wij niet alleen: Almeerse partijen en andere ketenpartners zoals het COA zijn hierin van groot belang. Het nieuwe coalitieakkoord en met name het landelijke Hoofdlijnenakkoord bevatten een aantal voorgestelde maatregelen op het gebied van vluchtelingen en inburgering. De komende maanden moet duidelijk worden wat hiervan de impact is op de Almeerse situatie. In ieder geval onderzoeken wij, samen met het COA, de mogelijkheden van meer (asiel)instroomplekken. Hierbij betrekken wij het aanbod vanuit plan Einstein. Plan Einstein beoogt nieuwkomers én buurtbewoners aan te moedigen om samen te participeren.

We werken aan de uitvoering van onze inburgeringstaken

We signaleren dat de Rijksmiddelen die we voor de uitvoering van onze inburgeringstaken krijgen niet toereikend zijn. Dit komt omdat de uitvoeringsbudgetten niet gelijk worden gesteld aan het aantal inburgeraars. De VNG voert namens de gemeenten gesprekken met het Rijk om tot hogere uitvoeringsbudgetten te komen. Deze gesprekken hebben tot nu toe niet geleid tot meer geld.

In het coalitieakkoord is voor de periode 2025 – 2028 het al beschikbare budget verhoogd met
€ 100.000. In 2024 ronden we een onderzoek af naar al onze budgetten voor inburgeringstaken. We gaan dit bedrag  deels gebruiken voor het opvangen van eventuele tekorten in onze inburgeringsbegroting. Waar mogelijk willen we het budget ook inzetten voor het versterken van de wettelijke inburgeringsbasis. Dit doen we door juridische begeleiding op te nemen in de basisdienstverlening, de financiële zelfredzaamheid van inburgeraars te verbeteren en te onderzoeken welke ondersteuningsbehoefte gezinsmigranten hebben.

We werken aan een Almere waarin iedereen mee kan doen

We ondersteunen Almeerders met een laag inkomen op meerdere manieren, zodat zij volwaardig mee kunnen doen in de samenleving. Zo zorgen we ervoor dat inwoners krijgen waar ze recht op hebben door onder andere automatisch de Individuele Inkomenstoeslag uit te betalen. Daarnaast bieden we de komende twee jaar extra financiële ondersteuning aan Almeerse noodhulporganisaties. We werken met grote spoed aan de realisatie van een Almeerse Stadspas. Een pas die onze inwoners ondersteunt bij het meedoen in de stad. We zullen de raad uitgebreid meenemen en betrekken in het proces en de uitvoering van de Stadspas.

We investeren extra in de aanpak van armoede en schulden

Als onderdeel van de ‘aanpak geldzorgen, armoede en schulden’ heeft het kabinet voor gemeenten structureel geld beschikbaar gesteld. Het doel van deze meerjarige aanpak is een halvering van het aantal kinderen dat opgroeit in armoede in 2025, en een halvering van armoede en problematische schulden in het algemeen in 2030.

Met het beschikbare geld gaan we onder andere verder met preventieve budgetcoaching. Preventieve budgetcoaching en budgetbeheer helpen om problematische schulden te voorkomen. Met dit extra budget kunnen deze interventies blijvend worden ingezet. Deze interventies helpen bij de vergroting van de effectiviteit van vroegsignalering.

Daarnaast breiden we de formatie van Maatwerk Ondersteuning Schuldstabilisatie (OSS) uit. Dit team ondersteunt schuldenaren die (nog) niet klaar zijn voor een schulddienstverleningstraject. Het doel van maatwerk OSS is om de schuldenlast te stabiliseren en belemmeringen van een dergelijk traject aan te pakken. Met de uitbreiding van de formatie wordt de caseload verlaagd en de kwaliteit van de dienstverlening verhoogd.

Daarnaast herintroduceren we het Jongeren Perspectief Fonds (JPF). Jongeren met schulden die nog naar school gaan kunnen op dit moment geen gebruik maken van de reguliere schuldhulpverlening. Dit komt omdat zij geen (stabiel) inkomen op bijstandsniveau hebben. Als zij wel gebruik willen maken van een traject moeten zij stoppen met school en aan het werk gaan. Hierdoor lopen zij een startkwalificatie voor de arbeidsmarkt mis. Met het JPF kan een jongere met schulden een startkwalificatie behalen door naar school te blijven gaan en tegelijkertijd te werken aan een oplossing voor de gemaakte schulden. Deze intensieve begeleiding wordt mogelijk gemaakt met dit fonds.  

We werken aan een duurzame arbeidsparticipatie voor inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt

Werk is een belangrijke basis voor de bestaanszekerheid van onze inwoners. Daarom creëren we gunstige voorwaarden voor inwoners die aan het werk gaan. Hiermee voorkomen we terugval in de bijstand.
De nieuwe wet ‘Van School naar Duurzaam Werk’ legt de nadruk op een sluitende aanpak voor jongeren tot 27 jaar. Vanuit verschillende domeinen zetten we een integrale dienstverlening voor deze doelgroep op. Zie verdere uitwerking van dit onderwerp Voortijdig schoolverlaten (VSV) bij het programma onderwijs.

Naar verwachting wijzigen in 2025 een aantal onderdelen in de Participatiewet. In de dienstverlening aan mensen in de bijstand zal, meer dan nu in de wet staat, uitgegaan worden van vertrouwen. Dit betekent dat de dienstverlening makkelijker wordt, met maatwerk als uitgangspunt van de dienstverlening aan inwoners. Eén van de voorgestelde wijzigingen is dat iemand vrijwilligerswerk of een andere vorm van maatschappelijke participatie mag doen als de stap naar werk te groot is. In 2025 gaan we samen met andere domeinen en partners in de stad deze wijziging vormgeven.

Werkgevers die inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt een kans geven, zijn cruciaal. We ontwikkelen met werkgevers ontwikkel- en leerlijnen. Zodat steeds meer inwoners duurzaam naar betaald werk kunnen doorstromen. We zetten in op jobcarving om meer inclusieve werkplekken te creëren. Jobcarving is een methode om bestaande functies op te splitsen om banen te creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Als uitstroom naar een reguliere werkgever (nog) niet lukt,  zetten wij in op de ondersteuning door het sociaal ontwikkelbedrijf Tomin.

Vanuit het uitgangspunt wijkgericht werken, bieden we werkervaringsplaatsen en creëren we andere werkkansen in de wijk.

We zoeken naar mogelijkheden om de gevolgen van het gebrek aan passende huisvesting te beperken

Huisvesting is momenteel het grootste en meest urgente knelpunt in de opvang- en zorgketen. Inwoners die gebruik maken van zorg- en opvangvoorzieningen maar eigenlijk beter af zijn met een eigen woning kunnen niet uitstromen. Zij blijven daardoor langer dan nodig in zorgvoorzieningen. Dit kost ons meer geld maar is vooral ook niet in het belang van de inwoner. Ook zorgt dit ervoor dat we grote moeite hebben om inwoners die eigenlijk moeten instromen van een plek te voorzien. Soms loopt de problematiek van deze inwoners daardoor zelfs op. We werken hieraan op meerdere manieren. Niet alleen door uitstroommogelijkheden voor deze doelgroep te vergroten, maar ook door te voorkomen dat mensen hoeven in te stromen en door begeleiding te bieden aan mensen die op wachtlijsten staan. Dat doen wij samen met onder meer onze zorg- en welzijnspartners en woningcorporaties.

We bestendigen de nieuwe Wmo-werkwijzen zoals in 2023 ingevoerd

Het jaar 2025 staat in het teken van het verder bestendigen van de nieuwe Wmo-werkwijzen die in 2023
zijn ingevoerd. De kern van de verandering is en blijft: nog beter aansluiten bij wat Almeerders nodig hebben en kunnen. En daarnaast: in partnerschap het hoofd bieden aan grote opgaven als de vergrijzing, de toenemende krapte op de arbeidsmarkt en de druk op het ondersteuningsstelsel. Om deze doelen te bereiken, blijven we het partnerschap met en tussen zorgaanbieders en andere ketenpartners verstevigen. En we monitoren op verschillende manieren hoe de werkwijzen uitpakken in de praktijk. De focus ligt in 2025 verder op twee thema's, namelijk het verbeteren van de werkwijze binnen de huishoudelijke ondersteuning en het optimaliseren en uitvoeren van procesregie.

We verbeteren de werkwijze binnen de huishoudelijke ondersteuning

Door onder andere de bevolkingsgroei en de vergrijzing is de druk op de huishoudelijke ondersteuning groot. In 2024 zijn er al flinke stappen gezet om samenwerking tussen zorgaanbieders te bevorderen en om wachttijden te voorkomen. In 2025 scherpen we beleidsregels en werkafspraken binnen de huishoudelijke ondersteuning waar nodig verder aan. Het doel is om de schaarse capaciteit en budgetten nog efficiënter in te zetten en om de administratieve lasten te beperken. We onderzoeken hierbij ook of we vaker huishoudelijke hulp via pgb kunnen verlenen aan cliënten die dit zelfstandig kunnen regelen. Hiervoor is ook een bezuiniging ingeboekt. Ook zorgen we dat inwoners en hun mantelzorgers nog beter weten waar zij op kunnen rekenen in de dienstverlening.

We optimaliseren de uitvoering van procesregie

Binnen de individuele begeleiding en dagbesteding voeren de Wmo-consulenten van de gemeente procesregie uit. Dit betekent dat zij intensief samenwerken met inwoners en zorgprofessionals. We helpen de Wmo-consulenten en zorgprofessionals om zich de werkwijze nog beter eigen te maken. En we monitoren wat dit oplevert en hoe inwoners en hun naasten de dienstverlening beleven.

We gaan aan de slag met de nieuwe mobiliteitsvisie voor de Wmo

Het Wmo collectief vervoer wordt per 1 oktober 2024 op een andere wijze vormgegeven. De klankbordgroep Wmo vervoer heeft hiervoor een mobiliteitsvisie opgesteld. Dit is een belangrijke eerste stap in de ontwikkeling naar inclusieve en integrale mobiliteit, waarbij alle vormen van mobiliteit worden samengebracht. We starten met het Wmo collectief vervoer en in 2025 en de jaren daarna worden andere vervoersvormen zoals dagbestedingsvervoer en leerlingenvervoer toegevoegd.

We gaan de buurtmobiel anders inrichten en besteden de Wmo hulpmiddelen opnieuw aan

Op meerdere plekken in Almere kunnen inwoners gratis een scootmobiel lenen via De Buurtmobiel Almere. We zullen de locaties uitbreiden, zodat een uitleenpunt altijd in de buurt is. Deelgebruik zorgt voor het meer (kosten) efficiënt inzetten van de beschikbare middelen. Dit sluit aan bij de taakstelling op dit onderdeel. Ook draagt dit bij aan het terugdringen van de huidige stallingsproblematiek en de daaraan gekoppelde brandveiligheid. Daarnaast eindigt het contract voor de Wmo hulpmiddelen in 2025. Dit gaan we opnieuw aanbesteden.

We zetten in op de ambulantisering van zorg

Recent is gebleken dat de landelijke invoering van het woonplaatsbeginsel en het daarmee samenhangend nieuw verdeelmodel Beschermd Wonen (doordecentralisatie) per 1 januari 2025 niet langer haalbaar is. De nieuwe streefdatum is 1 januari 2026. In afwachting van de uiteindelijke invoering zijn we in de regio Flevoland wel al goed voorbereid op deze wijziging in verdeling van middelen.  
De Rijksoverheid benadrukt dat het beleid gericht blijft op de geleidelijk overgang van Beschermd Wonen naar Beschermd Thuis. Dit betekent dat we mensen met psychische aandoeningen zo veel mogelijk willen helpen deel te nemen aan de maatschappij en zorg zo dicht bij huis als mogelijk organiseren. Vanuit het meerjarige op-, om- en afbouwplan beschermd wonen wordt gewerkt aan passend aanbod voor volwassen inwoners van regio Flevoland. De ontwikkeling van tussenvoorzieningen, ook voor 16-27 jarigen, en een Flevolandse Avond- en Nachtdienst maken hier onderdeel van uit. We sluiten aan bij het Nationaal Actieplan Dakloosheid

We sluiten aan bij het Nationaal Actieplan Dakloosheid

Het aantal dak- en thuislozen neemt toe. Dit is geen specifiek Almeers probleem maar zien we door het hele land. De groei zit hem voornamelijk in mensen die door financiële problemen, bijvoorbeeld schulden, inkomensverlies of een scheiding hun thuis kwijtraken. Zij hebben vaak geen hinder van verslavings- of psychische problematiek en hebben langere tijd gebruik gemaakt van hun eigen netwerk dat op een moment uitgeput raakt. Als we hen niet kunnen helpen, verhoogt dit de kans dat zij meervoudige problematiek ontwikkelen, bijvoorbeeld omdat ze verslaafd raken aan drank of drugs.
Het Rijk heeft het Nationaal Actieplan Dakloosheid vastgesteld. Almere doet al veel van wat er in het actieplan staat. In 2025 gaan we in Flevoland het Regionaal kader zorglandschap Wmo herijken.  We verwerken hierin ook het Nationale Actieplan Dakloosheid.

We gaan aan de slag met het geactualiseerde beleid voor maatschappelijke opvang

In 2024 is dit beleid voor individuele opvang gezamenlijk door de Flevolandse gemeenten uitgewerkt. De belangrijkste verandering is dat wij vanaf 2025 ook zelf beschikkingen gaan afgeven aan mensen die een beroep doen op de maatschappelijke opvang. Dit zijn inwoners die dakloos zijn en daarbij nog aanvullende problematiek kennen, zoals verslavings- of psychische problematiek. Door het afgeven van beschikkingen versterken wij hun rechtspositie. De nieuwe beleidsregels en werkwijze implementeren we in 2025. Dit gaat om een aanpassing werkafspraken, -processen en systemen. We komen daarnaast met een advies over de wijze van gezinsopvang. Dit moet in 2025 leiden tot een toename in het aantal plekken voor de gezinsopvang. Hieraan is nu een groot tekort.

We zijn met hoge prioriteit op zoek naar een nieuwe locatie voor dag- en nachtopvang

Hier staat grote druk op. Op dit moment bevindt zich een tijdelijke locatie voor dag- en nachtopvang in Almere Poort. In 2024 hebben we het gebruik van de locatie opnieuw voor een jaar kunnen verlengen, zodat de opvang voorlopig gegarandeerd blijft. In verband met gebiedsontwikkeling op deze plek houdt dit echter op per oktober 2025. We zijn al langere tijd met hoge prioriteit op zoek naar een nieuwe en definitieve locatie voor de dag- en nachtopvang.

We verbeteren de mogelijkheden voor uitstroom in de vrouwenopvang

De uitstroom uit de vrouwenopvang is een knelpunt. Mensen die in de opvang verblijven en klaar zijn voor zelfstandig wonen kunnen niet tijdig weg omdat er bijvoorbeeld geen passende huisvesting voor hen beschikbaar is. Dit heeft gevolgen voor de instroom van de vrouwenopvang. We zetten in op het verkorten van de doorlooptijd naar uitstroom door te zorgen dat mensen die er verblijven niet meer hoeven te wachten tot alle documentatie is geregeld en we sneller duidelijkheid kunnen bieden over bijvoorbeeld een uitkering.

We gaan de beschikbare bedden in de vrouwenopvang beter inzetten

Dit gaat bijvoorbeeld om time-out bedden. Dit is kortdurende opvang voor mensen die acuut in de knel zitten en ademruimte nodig hebben. Deze zijn nu alleen voor Flevolanders beschikbaar. We gaan deze nu ook voor de regio Gooi en Vechtstreek beschikbaar maken. Daarnaast maken we nieuwe samenwerkingsafspraken met de regio Gooi en Vechtstreek. Ook gaan we in 2025 kijken of de huidige subsidieregeling voor de aanbieder van de vrouwenopvang nog wenselijk is of dat we overgaan naar een inkooprelatie.  

Per 1 juli 2024 zijn meer vormen van seksueel overschrijdend gedrag vervolgbaar

Dit komt door een landelijke wetswijziging. Dit zou gevolgen kunnen hebben op het aantal meldingen en cliënten bij het Centrum Seksueel Geweld. We kunnen de gevolgen nog niet goed inschatten maar we zullen hier mogelijk in 2025 op moeten anticiperen.

We werken aan een woonzorgvisie en een daaraan gekoppeld uitvoeringsprogramma

In 2024 hebben we gewerkt aan een Woonzorganalyse en een Woonzorgvisie: gelet op de aantallen en prognoses kijken we tot 2040 wat onze gecombineerde woon- en zorgopgave is. In 2025 zetten we de volgende stap: we maken op basis van deze visie een uitvoeringsprogramma, waarin we vastleggen wat we concreet gaan doen om te realiseren wat er nodig is. Dit traject doorlopen we, net als het opstellen van de woonzorgvisie, in nauwe samenwerking met woningcorporaties, zorgpartijen, initiatiefnemers en (vertegenwoordigers van) de inwoners van Almere. Zowel binnen als buiten de organisatie vraagt deze opgave een integrale inspanning van wonen, zorg én welzijn.

We zetten de wijkteams verder op de kaart

We hanteren in Almere een wijkgerichte aanpak, de wijkteams zijn daar een belangrijk onderdeel van. Vooral als verbindende schakel en in de toegang tot (informele) hulp. We willen in 2025 de zichtbaarheid van de wijkteams vergroten. Dit gaan we bijvoorbeeld doen door de lijnen die we hebben met huisartsen, Jeugdgezondheidszorg (JGZ) te versterken. We zorgen er hiermee voor dat organisaties die inwoners doorverwijzen beter weten waarmee de wijkteams kunnen helpen. De wijkteams hebben ook een belangrijke rol in de uitvoering van Positief Gezond Almere en activiteiten in het kader van welzijn. We hebben het experiment met verlengde inzet van wijkteams geëvalueerd in 2023. We zien dat dit meerwaarde biedt maar hebben nu geen geld om dit door te zetten of verder uit te rollen. Daarom gaan we op zoek naar financieringsmogelijkheden om dit wel door te kunnen zetten. In de nieuwe wijken waar eerder nog geen wijkteam was, zoals Nobelhorst en Oosterwold, is nu een klein team actief. In 2025 gaan we samen met de bewoners kijken hoe we een wijkteam optuigen dat past bij hun behoefte.

Doelstellingen bij dit programma

• Een sluitende aanpak jongeren door middel van een integrale dienstverlening.
• De eerste 10 jongeren hebben via de schuldhulpverlening voor jongeren een schuldregeling.
• In 2 stadsdelen is een financieel team actief.
• Er is een preventieve interventie voor de doelgroep: huishoudens die net een kind hebben gekregen.
• Wij voorzien in meer asielopvangplekken.
• Onderzoek naar de mogelijkheden tot het realiseren van opvangplekken voor Oekraïense ontheemden.
• Voor het zomerreces 2025 een kwalitatieve evaluatie van het Almeerse inburgeringsstelsel richting de raad
• Een integrale vluchtelingenvisie die uiterlijk in het tweede kwartaal 2025 gedeeld wordt met de raad.
• Gunstige voorwaarden voor inwoners die aan het werk gaan en voorkomen van terugval in de bijstand.
• Voor inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt ontwikkelen we in samenwerking met werkgevers ontwikkel- en leerlijnen.
• Meer tussenvoorzieningen waardoor inwoners die zorg nodig hebben ‘zo thuis mogelijk’ kunnen (blijven) wonen, met onder meer aandacht voor de groep 16-27-jarigen. Ook een Flevolandse Avond- en Nachtdienst maakt hier onderdeel van uit.
• Afgifte van beschikkingen voor de Maatschappelijke Opvang, waardoor de rechtspositie van dakloze mensen wordt vergroot.
• Realisatie van meer plekken voor de gezinsopvang.
• Nieuwe locatie voor de Dag- en Nachtopvang.
• Verkorten procedure voor uitstroom uit de vrouwenopvang en samenwerking met regio Gooi- en Vechtstreek om benutting van beschikbare bedden in de vrouwenopvang verder te verbeteren.
• Een uitvoeringsprogramma bij de Woonzorgvisie.