Goede voorzieningen zijn cruciaal voor het goed functioneren van een stad. Almere investeert daarom al sinds haar bestaan in maatschappelijk vastgoed. Daarmee is over een periode van meer dan 40 jaar een gemeentelijke kernportefeuille opgebouwd van 365 vastgoedobjecten. Functionele en vaak beeldbepalende gebouwen die bijdragen aan de aantrekkelijkheid van de stad als geheel. Dit vastgoed stelt de inwoners van Almere in staat om onder andere onderwijs te volgen, te sporten, te recreëren, elkaar te ontmoeten en te genieten van de natuur in Almere. Deze gebouwen vormen daarmee een essentieel onderdeel voor een goed functionerende vitale stedelijke samenleving. Onze gebouwen worden goed onderhouden zodat we hier in de toekomst gebruik van kunnen blijven maken. Voor gebouwen die leegkomen zoeken we een nieuwe beleidsondersteunende functie of proberen we te transformeren. Indien die functie er niet meer is, stoten we die gebouwen af.
De vastgoedportefeuille
In onderstaande grafiek is het gemeentelijk vastgoedbezit weergegeven (peildatum augustus 2024) in procenten van het aantal objecten.
Vastgoedportefeuille
procent m2 BVO
Beleidskader
Het beleidskader wordt gevormd door de Kadernota Vastgoedbeleid Almere 2021. Een Kadernota met een fundament voor maatschappelijke, bedrijfseconomische en strategische afwegingen rondom gemeentelijk vastgoed. In deze kadernota zijn ook de uitgangspunten opgenomen voor de verdere verduurzaming van ons vastgoed.
Meerjaren Perspectief Vastgoed Almere (MPVA)
Om zicht te houden op ontwikkelingen die van invloed zijn op de gemeentelijke vastgoedportefeuille maken wij jaarlijks een Meerjaren Perspectief Vastgoed Almere (MPVA). Dit MPVA wordt voorafgaand aan de programmabegroting opgesteld.
We analyseren de gebouwen en brengen de plannen van huurders en gebruikers in kaart. Daarbij houden we zicht op belangrijke (beleidsmatige) trends en ontwikkelingen. Met behulp van dit MPVA zijn we in staat om te sturen op het behoud van de waarde van ons vastgoed voor de stad .
Onderhoud
In de kadernota Vastgoedbeleid is vastgesteld dat het gemeentelijk vastgoed conditie gestuurd wordt onderhouden conform de NEN 2767.
Voorzieningen planmatig onderhoud
Om de kosten voor planmatig onderhoud te egaliseren wordt gewerkt met een tweetal voorzieningen voor planmatig onderhoud. Eén voorziening wordt gebruikt voor gymzalen en tijdelijke onderwijshuisvesting. De andere wordt gebruikt voor maatschappelijk vastgoed, parkeren en overige gebouwen. Voor elke pand dat wij moeten onderhouden wordt in onze begroting elk jaar een bedrag gespaard voor het onderhoud. Dit deel voegen wij jaarlijks toe aan onze voorzieningen voor het onderhoud.
In onderstaande tabel wordt het verloop van de voorziening planmatig onderhoud gymzalen en tijdelijke onderwijshuisvesting weergegeven.
bedragen x € 1.000
jaar | beginstand | storting | uitgaven | eindstand |
---|---|---|---|---|
2024 | 2.184 | 1.434 | 1.770 | 1.848 |
2025 | 1.848 | 1.417 | 1.465 | 1.801 |
2026 | 1.801 | 1.417 | 532 | 2.685 |
2027 | 2.685 | 1.417 | 1.843 | 2.259 |
2028 | 2.259 | 1.417 | 971 | 2.705 |
2029-2034 | 2.705 | 8.502 | 10.113 | 1.095 |
In onderstaande tabel wordt het verloop van de voorziening planmatig onderhoud voor het maatschappelijk vastgoed, parkeren en de overige gebouwen weergegeven.
bedragen x € 1.000
jaar | beginstand | storting | uitgaven | eindstand |
---|---|---|---|---|
2024 | 11.970 | 5.688 | 5.572 | 12.086 |
2025 | 12.086 | 5.610 | 7.960 | 9.736 |
2026 | 9.736 | 5.610 | 3.347 | 11.999 |
2027 | 11.999 | 5.610 | 6.979 | 10.630 |
2028 | 10.630 | 5.610 | 3.853 | 12.387 |
2029-2034 | 12.387 | 33.660 | 45.650 | 397 |
Verduurzaming gemeentelijk vastgoed
In het nieuwe coalitieakkoord 'Samen bouwen aan Almere' 2024-2026 wordt ingezet om verder te bouwen aan een groene, gezonde en duurzame stad. Een van de stappen om dit te bereiken is de vergroening en verduurzaming van onze ‘eigen’ gebouwen evenals asbestsanering.
Om die ambities waar te maken is een Routekaart verduurzaming gemeentelijk vastgoed Almere opgesteld. Met de Routekaart Verduurzaming Gemeentelijk Vastgoed Almere wordt inzichtelijk gemaakt waaruit de verduurzamingsopgave bestaat en wat de strategie en uitgangspunten zijn om in 2050 zoveel mogelijk CO2-reductie te realiseren.
De eerste stappen die in dat kader gezet zijn, is het laten opstellen van zogenaamde maatwerkadviezen. Hiermee wordt specifiek duidelijk welke duurzaamheidsmaatregelen genomen moeten worden en wat daarvan de verwachte kosten en opbrengsten zijn. Door capaciteitsgebrek bij de adviserende partijen heeft het laten opstellen van deze maatwerkadviezen vertraging opgelopen. De adviezen worden wel nog in 2024 verwacht. Na analyse van de maatwerkadviezen kunnen de daadwerkelijke werkzaamheden aanbesteed worden. De verwachting is dan ook dat de daadwerkelijke uitvoering in 2025 zijn beslag krijgt.
Onlangs zijn er op Europees niveau nieuwe verduurzamingseisen gesteld aan nieuwe en bestaande gebouwen via de Energy Performance of Buildings Directive IV (EPBD IV). Een van de belangrijkste eisen is dat nieuwe overheidsgebouwen per 2028 “zero emmission buildings” moeten worden, vergelijkbaar met energieneutrale gebouwen .
WKO installatie
Ondertussen hebben we niet stilgezeten. Bij de programmabegroting 2023 was een krediet aangevraagd en toegekend voor een investering in een Warmte- Koudeopslag (WKO-installatie). Een WKO is een duurzame en betrouwbare methode om een pand te verwarmen en te koelen met warmte of koude die is opgeslagen in de bodem. Daarmee wordt energie bespaard en daalt de CO2-uitstoot. Naar aanleiding van de gestegen energieprijzen is daarna onderzoek gedaan of ook De Nieuwe bibliotheek op deze installatie aangesloten kan worden. Dat blijkt technisch te kunnen. De totale investering wordt geraamd op € 9,2 miljoen. De businesscase is sluitend doordat de investering wordt gedekt door de ondertussen toegekende DUMAVA subsidie van € 1,4 miljoen, middelen uit de voorziening planmatig onderhoud ter grootte van € 1,5 miljoen en lagere energielasten van circa € 377.000 per jaar. Dit is een besparing van 212.000 kg CO2. Bij de programmabegroting 2023 is reeds een krediet toegekend van € 3.669.000. Aanvullend is dus een krediet van € 5.531.000 nodig.
Verduurzaming sporthal Buiten
Enige tijd terug is het asbesthoudend dak vervangen van deze sporthal. Gelijktijdig is daarmee ook de gevelisolatie verbeterd en de verlichting vervangen voor led verlichting. De voorbereidingen voor de vervanging van de cv ketels en de boiler door warmtepompen zijn gestart zodat we van het gas af kunnen. Helemaal van het gas af lukt helaas op dit moment nog niet. Door de netcongestie zijn we genoodzaakt om de bestaande ketels nog een periode te handhaven waarmee we dus gaan voor een hybride oplossing.
Overige investeringen
De gemeente heeft nog één gebouw in haar bezit dat een asbesthoudend dak kent. Het gaat om de landbouwschuur aan de Von Draisweg 15. Dit gebouw stamt uit de beginjaren ’70 en is in gebruik bij de stichting Behoud Oude Technieken (BOT). Er is inmiddels sprake van steeds sterkere verwering van het dak waardoor de risico’s van het vrijkomen van schadelijke asbestdeeltjes steeds meer toeneemt. Daarom moet het dak vervangen worden. Er wordt daarom een krediet van € 240.000 voor vervanging van dit dak aangevraagd.
Oudere gebouwen
Onze gebouwen worden steeds ouder. Daarmee komen steeds meer gebouwen in een fase dat ze of gerenoveerd moeten worden of dat vervangende nieuwbouw gepleegd moet worden. Op basis van een eerste analyse komen 39 gebouwen in aanmerking voor een levensduurverlengende ingreep. Geraamd wordt een investeringsbedrag tussen de € 88 en € 143 miljoen. Hierbij gaat het om de niet onderwijspanden. Renovatie en vervanging van onderwijspanden loopt via het Integraal Huisvestingsplan (IHP).
Leegstand
De leegstand in onze portefeuille bedraagt 2%. De leegstand heeft betrekking op: Bivak 1, Voetnoot (gedeeltelijk), voormalige Popzaal (gedeeltelijk), Extravert (gedeeltelijk), voormalig gezondheidscentrum Oost, Havenhoofd 7 en enkele lokalen in voormalige noodscholen. Bij de berekening van dit percentage wordt onderwijshuisvesting buiten beschouwing gelaten omdat die valt onder de verantwoordelijkheid van de schoolbesturen. Ons vastgoed wordt goed gebruikt. Deze beperkte leegstand brengt wel met zich mee dat er slechts een beperkte mate van flexibiliteit is om nieuwe huisvestingsvragen op te vangen. Onze gebouwen staan nooit volledig leeg. Als het nodig is schakelen we een tijdelijke beheerder in.
Verkoop
Verkoop van vastgoed is aan de orde als een pand leeg is gekomen en de afwegingen – zoals genoemd in de kadernota Vastgoedbeleid - zijn doorlopen. Als er geen reden meer is om het pand te behouden, dan wordt het pand verkocht. In de kadernota is vastgelegd dat gebouwen worden verkocht volgens de principes: transparant, openbaar en marktconform. Het kan voorkomen dat er zwaarwegende maatschappelijke- of beleidsbelangen spelen, die pleiten voor een andere keuze bij verkoop dan de hoogste prijs. De goedkeurende rol van de raad bij verkoop is nader vorm gegeven. Sinds 2014 wordt de lijst met potentiële verkooppanden jaarlijks bij de programmabegroting ter goedkeuring voorgelegd aan de raad. Afhankelijk van de marktomstandigheden komt verkoop al dan niet daadwerkelijk tot stand. Als de verkoop niet loopt, dan kan gekozen worden voor verhuur. Het pand verdwijnt dan in het volgende jaar van de geactualiseerde verkooplijst.
De verkoop van het Alnovum is stopgezet omdat een deel van dit gebouw voor nog onbepaalde tijd wordt ingezet voor vluchtelingenopvang. Het Alnovum voorziet in een groot deel van deze opvangcapaciteit in Almere. Er is momenteel geen zicht op voldoende alternatieve locaties om deze capaciteit over te nemen. Wij gaan er daarom vanuit dat het Alnovum voorlopig nodig blijft als opvanglocatie. De voorbereidingen voor de verkoop van het Alnovum zijn hierom stopgezet.
Als gemeente zijn wij eigenaar van 6 parkeerplekken in de parkeergarage onder het woon/winkelcomplex De Marehof. Deze werden verhuurd. Omdat er geen huurders meer zijn, het bezit bij geen enkel gemeentelijk beleidsdoel past wordt onderzocht of deze verkocht moeten worden.
Slooplijst
Sloop is aan de orde als een gebouw niet meer geschikt is voor (tijdelijk) hergebruik, te verouderd is, investeringen niet rendabel zijn en er geen belangstelling meer voor is. De volgende panden komen in aanmerking om op termijn gesloopt te worden als verhuur of verkoop geen optie meer is.
object | sloop |
---|---|
Gymzaal Sas van Gentlaant | 2025 |
Paalgebouw bij het Oostvaarders College (OVC) | n.b. |
De gymzaal aan de Sas van Gentlaan is ooit als een tijdelijke gymzaal neergezet. Inmiddels zijn er dusdanige kostbare gebreken ontstaan dat er niet meer veilig gesport kan worden. De gymzaal is daarom buiten gebruik gesteld. Om de gymzaal weer veilig te kunnen gebruiken is er een grondige renovatie nodig aan fundering en opstal. De kosten van deze ingreep zijn substantieel en staan niet in verhouding tot de opbrengst aangezien er geen gebruik wordt gemaakt door onderwijs en er slechts één particuliere huurder gebruik maakte van deze locatie. De gymzaal zou daarom worden gesloopt in 2024. Sloop is echter uitgesteld om eventueel een winteropvanglocatie achter de hand te hebben. Sloop wordt nu in 2025 verwacht.
Het paalgebouw verkeert in een zeer slechte technische staat. De kosten om dit gebouw weer gebruiksklaar te maken, zijn hoog. Het gebouw is ook niet meer nodig voor het huisvesten van leerlingen van het OVC en staat daarom op de slooplijst. Mogelijkerwijs is er toch behoefte om deze ruimte te blijven gebruiken voor onderwijs. Vandaar dat sloop nog niet zeker is .